Để giải quyết vấn đề thiếu hụt lao động ngày càng trầm trọng, ngày 8/12, Chính phủ Nhật đã chính thức thông qua 2 tư cách lao động dành riêng cho chương trình TTS Nhật Bản và bắt đầu có hiêụ lực vào tháng 4/2019 visa mới có tên gọi là visa kỹ năng đặc định (特定技能). So với visa lao động (技術・ ⼈⽂知識・ 国際業務) thực tập sinh hiện hành thì loại visa mới phạm vi ngành nghề được phép rộng hơn và các yêu cầu về bằng cấp, chuyên môn cũng được nới lỏng khá nhiều.
1.Visa Tokutei là gì?
Visa Tokutei là visa kỹ năng đặc định (tên tiếng Nhật: Tokutei Ginou) dành cho lao động là người nước ngoài làm việc tại Nhật Bản. Khi được cấp loại visa đặc định này, người lao động sẽ có cơ hội làm việc 5 năm tại Nhật với mức thu nhập và chế độ đãi ngộ hấp dẫn.
Visa kỹ năng đặc định cho phép người lao động sống ngoài Nhật Bản chính thức làm việc trong các ngành từ trước tới nay vốn không cho phép (hoặc cho phép giới hạn) như đóng tàu, xây dựng, điều dưỡng, vệ sinh tòa nhà…. Mặc dù vậy, tiêu chuẩn xét duyệt loại visa này yêu cầu trình độ chuyên môn cao hơn so với visa Thực tập sinh kỹ năng.
2. Visa Tokutei có lợi ích gì?
- Đối với Visa Tokutei loại 1
Visa Tokutei Ginou 1 là một loại visa mới dành cho người lao động nước ngoài làm việc tại Nhật Bản với những lợi ích sau:
– Người lao động có cơ hội làm việc ở Nhật Bản nhiều nhất là 05 năm.
– Thời gian lưu trú được chia theo đợt và tối đa là 01 năm.
– Nhận nhiều ưu đãi của Chính phủ Nhật Bản, đặc biệt là mức lương khá cao.
- Đối với Visa Tokutei loại 2
Những lợi ích Visa Tokutei 2 giống với Visa Tokutei 1, tuy nhiên lại có những điểm khác căn bản sau:
– Visa Kỹ năng đặc định loại 2 có giá trị tương đương với chương trình kỹ sư, kỹ thuật viên tại Nhật.
– Có thể bão lãnh vợ, chồng, con sang Nhật Bản sinh sống; gia hạn visa 1, 3, hay 5 năm; có thể được xin visa vĩnh trú nếu đạt đủ điều kiện.
– Các thực tập sinh đã về nước mà chưa thi nghề bậc 3 hoặc các bạn chưa từng đi làm việc ở Nhật vẫn có thể xin tư cách này nếu có điều kiện qua Nhật theo Visa nào đó và có công ty hoặc cơ quan đăng ký giúp tham gia kỳ thi bằng nghề tại Nhật.
3.Điều kiện để được xét Visa Tokutei
Theo quy định của bản ghi nhớ hợp tác, Nhật Bản chỉ tiếp nhận lao động “kỹ năng đặc định” sau khi người lao động thực hiện các thủ tục theo quy định pháp luật Việt Nam. Đồng thời có tên trong “Danh sách xác nhận” (được cấp bởi Bộ LĐ-TB&XH Việt Nam), gồm có:
1. Những lao động được phái cử bởi các tổ chức, doanh nghiệp được Bộ LĐ-TB&XH Việt Nam cho phép đưa lao động kỹ năng đặc định làm việc tại Nhật Bản.
2. Công dân Việt Nam cư trú ở Nhật Bản đã được cơ quan tiếp nhận lao động tuyển dụng trực tiếp, gồm các đối tượng sau:
– Những người được miễn các kỳ kiểm tra và thi gồm thực tập sinh kỹ năng đã hoàn thành chương trình thực tập sinh kỹ năng Nhật Bản số 2 hoặc số 3.
– Du học sinh đã tốt nghiệp ít nhất khóa học 2 năm của các trường ở Nhật và thi đậu kỳ kiểm tra kỹ năng nghề và tiếng.
- Visa kỹ năng đặc định loại 1
14 Ngành nghề được xét visa với tư cách đặc định loại 1
Visa kỹ năng đặc định loại 1 được áp dụng 14 ngành nghề, gồm:
– Xây dựng; vệ sinh các tòa nhà;
– Ngành hộ lý;
– Ngành đóng tàu, hàng hải;
– Ngành hàng không;
– Nông nghiệp;
– Ngư nghiệp;
– Ngành công nghiệp vật liệu;
– Ngành công nghiệp sản xuất thực phẩm & đồ uống;
– Ngành điều dưỡng;
– Ngành dịch vụ ăn uống;
– Ngành khách sạn;
– Ngành sửa chữa, bảo dưỡng ô tô;
– Ngành chế tạo máy;
– Ngành điện – điện tử.
Việc xét tư cách lưu trú gồm những yêu cầu khác nhau tùy theo từng đối tượng lao động.
Với Thực tập sinh kỹ năng đã hoàn thành chương trình thực tập sinh kỹ năng Nhật Bản số 1:
– Không thuộc diện bị cấm nhập cảnh vào Nhật do vi phạm pháp trong quá trình lưu trú tại Nhật Bản.
– Miễn thi tiếng Nhật.
– Tối thiểu đáp ứng 1 trong 2 tiêu chí: Chứng chỉ chứng nhận đỗ kỳ thi chuyển giai đoạn 3 hoặc chứng nhận hoàn thành thực tập do Công ty tiếp nhận cấp.
– Yêu cầu thi tay nghề:
+ Thực tập sinh quay lại tư cách kỹ năng đặc định ngành nghề cũ sẽ được miễn thi tay nghề.
+ Thực tập sinh theo ngành nghề khác phải thi tay nghề.
- Kỹ năng đặc định loại 2
Với TTS kỹ năng đã hoàn thành chương trình thực tập sinh kỹ năng Nhật Bản số 2:
– Không theo diện bị cấm nhập cảnh vào Nhật.
– Miễn thi tiếng Nhật.
– Yêu cầu thi tay nghề:
- Thực tập sinh quay lại tư cách kỹ năng đặc định ngành nghề cũ được miễn thi tay nghề.
- Thực tập sinh theo ngành nghề khác phải thi tay nghề.
Đối với lao động phổ thông
- Đủ 18 tuổi trở lên.
- Đủ tiêu chuẩn sức khỏe để đi xuất khẩu Nhật.
- Thi đỗ kỳ thi kỹ năng tay nghề.
- Thi đỗ kỳ thi JLPT cấp độ N4 trở lên.
4. Hồ sơ cần có khi xin Visa Tokutei Gino
Hồ sơ xin visa Tokutei khá đơn giản, dưới đây là các loại giấy tờ cần chuẩn bị:
– Giấy chứng nhận vượt qua hai kỳ thi tiếng Nhật và kỳ thi kỹ năng tay nghề (Kỹ năng nghề giới hạn trong 14 ngành mà Chính phủ Nhật quy định được phép cấp visa Tokutei).
– Giấy xin chuyển đổi tư cách lưu trú.
– Giấy tuyên thệ của phía cơ quan tiếp nhận.
– Bản sao hợp đồng lao động.
– Bản sao chi tiết lương của 1 năm qua.
– Bản sao thẻ ngoại kiều.
– Bản sao passport.
– Giấy khám sức khỏe chứng minh người lao động đủ điều kiện lao động.
– Bản tường trình chi tiết về bản thân và gia đình kèm hình ảnh.
Trên đây những giấy tờ chung cần chuẩn bị, tùy vào bạn thuộc đối tượng nào mà thủ tục xin visa sẽ yêu cầu những loại giấy tờ khác nhau. Cụ thể:
- Đối với người sống bên ngoài Nhật Bản: Sau khi ký kết hợp đồng với công ty, đại diện công ty sẽ lo thủ tục để xin giấy phép nhập cảnh cho người lao động. Sau khi có giấy phép, công ty sẽ gửi lại cho bạn, bạn có thể lên Đại sứ quán hoặc lãnh sự quán Nhật Bản để xin visa.
- Đối với người sống tại Nhật Bản: Với đối tượng này, bạn sẽ phải tự chuẩn bị hồ sơ và trực tiếp lên cục xuất nhập cảnh nơi đang sống để chuyển đổi sang visa Tokutei loại 1. Khi hoàn thành hết các thủ tục bạn sẽ được làm việc tại công ty.